باده‌ستایی ابونواس و حافظ

Authors

  • اورنگ ایزدی استادیار زبان‌شناسی دانشگاه علامه طباطبایی
Abstract:

ستایش باده به شیوه‌های مختلف و با تعابیر و تصاویر گوناگون، از دیرباز در شعر شاعران عرب، درون‌مایه‌ای مکرر بوده‌است که ابونواس، شاعر ایرانی‌تبار دورۀ عباسی، به آن نظم و سامان تازه‌ای بخشید و بنیان‌گذار خمریه‌سرایی شد. از شاعران ادب پارسی، منوچهری دامغانی و حافظ، بیشترین تأثیر را در این زمینه از او گرفتند. در این مقاله، نخست دربارۀ واژۀ «باده» و تاریخچۀ‌ کاربرد آن در ادب عربی و فارسی، به اختصار کاوشی صورت گرفته و سپس تعبیرات مشترک ابونواس و حافظ با ذکر شواهد آن‌ها بیان شده‌است. سومین بخش مقاله، تعبیرات ویژۀ ابونواس از شراب است که 24 نمونه از آن‌ها با توضیح بیان شده، و بخش چهارم، تعبیرات ویژۀ حافظ است که 21 نمونه از آن‌ها استخراج شده‌است. بخش پنجم مقاله، تشبیهات و توضیحات مشترک ابونواس و حافظ از باده است که به آوردن شش نمونه بسنده شده، و در پایان مقاله هم «باده» در دیوان حافظ اجمالاً بررسی شده و نیز به بازتاب آموزه‌های فلسفی و عرفانی بر خمریات این دو شاعر اشارتی رفته‌است و سرانجام در بخش نتیجه، تشابه و تمایز اندیشۀ این دو شاعر بزرگ، در سیزده بند بیان شده‌است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

باده ستایی ابونواس و حافظ

ستایش باده به شیوه های مختلف و با تعابیر و تصاویر گوناگون از دیرباز در شعر شاعران عرب درون مایه ای مکرّر بوده است که ابونواس شاعر ایرانی تبار دوره عباسی به آن نظم و سامانی تازه بخشید و بنیان گزار خمریّه سرایی شناخته شد. از شاعران ادب پارسی منوچهری دامغانی و حافظ بیشترین تأثیر را در این باره از او گرفتند. در این مقاله مقایسه ای در خمریات ابونواس و حافظ در ساختار و محتوا صورت گرفته و تشابه و تمایز ...

full text

مقایسه اشعار ابونواس و رودکی از حیث عناصر غنایی

أبونواس اهوازی از شاعران عرب‌زبان شعوبی قرن دوم هجری در شمار شاعران برجسته این عهد به بیان مضامینی از قبیل خمریات، وصف معشوق، مدح و هجا پرداخته است. سادگی و صداقت از ویژگی‌های اشعار اوست. رودکی سمرقندی از شاعران قرن سوم و چهارم شعر فارسی نیز به مضامینی چون شادخواری، توصیف زیبارویان و ستایش ممدوح پرداخته است. در جستار حاضر پس از بررسی مختصری از زندگی و اوضاع اجتماعی عصر آن دو ب...

full text

مقایسه اشعار ابونواس و رودکی از حیث عناصر غنایی

أبونواس اهوازی از شاعران عرب‌زبان شعوبی قرن دوم هجری در شمار شاعران برجسته این عهد به بیان مضامینی از قبیل خمریات، وصف معشوق، مدح و هجا پرداخته است. سادگی و صداقت از ویژگی‌های اشعار اوست. رودکی سمرقندی از شاعران قرن سوم و چهارم شعر فارسی نیز به مضامینی چون شادخواری، توصیف زیبارویان و ستایش ممدوح پرداخته است. در جستار حاضر پس از بررسی مختصری از زندگی و اوضاع اجتماعی عصر آن دو ب...

full text

سبک‌شناسی زهدیات ابونواس بر مبنای مطالعات ساختاری و زبانی

این مقاله دربارة حسن بن هانی ملقب به ابونواس، یکی از نام‌آورانِ مدرسه شعری عرب در حوزة آفرینش‌های ادبی و ابداعات شورشگرانه بر ضد میراث کهن ادب عربی است؛ کسی که یکی از دو پرچم‌دار عمدة جریان نوگرای عصر عباسی بشمار می‌رود. در شعر ابونواس روحیات هواپرستی و حس ملی‌گرایی به هم آمیخته‌است. اما در واپسین سالیان حیاتش به زهد و گوشه‌نشینی روی آورده و اشعاری در زهد و معانی زاهدانه سروده که نشانگر روح لطیف...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 5  issue 2

pages  21- 40

publication date 2016-11-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023